Eco-regeling met aanpassingen goed haalbaar voor veel boeren
Na een pilotfase, twee praktijktoetsen en een laatste doorrekening, is de eco-regeling zo goed als klaar voor 2023. Met de eco-regeling worden boeren vergoed voor het leveren van maatschappelijke diensten. Er lijkt een goede balans gevonden tussen inpasbaarheid voor agrariërs en ambities op het gebied van natuur en milieu.
In deze brief zijn de laatste aanpassingen gedeeld met de Tweede Kamer. Welke wijzigingen zijn nog gemaakt, en wat betekent dit voor agrariërs? Vijf vragen en antwoorden.
In juni is het rapport van de tweede praktijktoets gepubliceerd. In deze toets rekende adviesbureau Aequator de concept eco-regeling met 50 boeren door. Ook publiceerden WUR en CLM een rapport waarbij per eco-activiteiten scores voor de bijdrage aan natuur en milieu zijn bepaald. Wat is hier mee gebeurd?
Het heeft waardevolle informatie opgeleverd en er zijn drie wijzigingen uit voort gekomen.
De punten en waardes die worden toegekend aan de eco-activiteiten zijn aangescherpt. Zo bleek voor deelnemers in een open landschap lastig om voldoende punten voor ‘landschap’ te halen. Dit omdat er voornamelijk punten voor dit doel te halen waren door het hebben en onderhouden van bomen en heggen. Uiteraard dragen ook andere activiteiten zoals ‘kruidenrijke bufferstroken’ bij aan het landschap. Dit is dan ook gecorrigeerd; aan kruidenrijke bufferstroken worden nu ook meer punten voor landschap toegekend.
Er is nog een aantal andere (kleinere) aanpassingen gemaakt in de puntenverdeling en sommige waardes zijn opnieuw berekend. ‘Langjarig grasland’ krijgt bijvoorbeeld een punt voor ‘biodiversiteit’.
De tweede wijziging: er wordt een laatste nieuwe eco-activiteit toegevoegd per 2023, ‘vezelgewas’. Hieronder valt de teelt van vezelhennep, -vlas, en miscanthus. Daarmee kunnen agrariërs in 2023 nu uit 22 eco-activiteiten kiezen. Vanaf 2024 komen daar nog meer bij.
De derde wijziging is de aanpassing van de regio-indeling. Veenkoloniën en Oldambt worden gesplitst. Oldambt wordt bij ‘Bouwhoek en Hogeland’ gevoegd en hoort bij regiogroep 2. Veenkoloniën wordt een aparte regio en hoort bij regiogroep 1. Op basis van het dominante bouwplan is dit een logischere indeling. Lees op de site van RVO meer over de regio-indeling.
Uit de praktijktoetsen ontstond het beeld dat het best lastig is om aan voorwaarden te voldoen. Nu lijkt het erop dat de eco-regeling voor de meeste boeren goed inpasbaar is. Waar ligt dat vooral aan?
De doorrekening laat zien dat de aanscherping van de puntentoekenning ervoor zorgt dat je als agrariër beter aan de instapeis kan voldoen. Ook laat de doorrekening zien dat het merendeel van de deelnemende boeren op uitbetalingsniveau ‘zilver’ uitkomt. Dat is ook het doel van de systematiek. Het ministerie streeft naar een ambitieuze, maar ook haalbare eco-regeling. Waarbij de meeste boeren mee kunnen doen, én echte verduurzaming wordt bereikt. Waar zowel uitdaging in zit als waardering.
Waarom zou je als boer meedoen aan de eco-regeling?
De eco-regeling ondersteunt je heel concreet om natuurinclusiever, duurzamer en toekomstbestendiger te worden. Het is daarnaast een manier om als boer beloond te worden voor maatschappelijke diensten. Als veel boeren aan de eco-regeling gaan meedoen, zal de impact op bijvoorbeeld biodiversiteit en waterkwaliteit groot zijn. Dat is goed voor iedereen.
Als je meedoet aan de eco-regeling en je haalt de zilveren vergoeding, kom je met je basispremie, de herverdelingspremie en de eco-premie naar verwachting iets boven de GLB-subsidie uit die je nu gewend bent.
Hoe weten we zeker dat de eco-regeling past bij de praktijk?
Vanaf het eerste moment zijn agrariërs betrokken bij de ontwikkeling van de eco-regeling. In verschillende pilots hebben 500 boeren meegewerkt. Met deze informatie uit de praktijk en gestelde Europese voorwaarden, is een systeem ontwikkeld dat in twee praktijkproeven is getest en doorgerekend. Op basis daarvan zijn nog weer aanpassingen gedaan.
De eco-regeling vraagt iets nieuws van boeren én overheid. De eerste jaren zullen we nog veel leren en de eco-regeling daarop blijven aanpassen. We weten nu al dat we in 2024 extra activiteiten zullen toevoegen. Ook loopt er al een nieuwe GLB-pilot waarin wordt nagedacht hoe de eco-regeling nog stimulerender kan werken. Er wordt gekeken hoe sectorale en regionale verschillen meer aandacht kunnen krijgen en hoe er meer prestatieprikkels ingebouwd.
Hoe kan je je als boer het beste voorbereiden op de eco-regeling?
Alles over de eco-regeling vind je op deze deze pagina van RVO. Er zijn verschillende podcasts terug te luisteren, je kan de animatievideo bekijken en met de simulatietool kan je als boer alvast oefenen met de systematiek van de eco-regeling. Later dit jaar wordt deze simulatietool verder verfijnd. Er worden in het najaar ook weer informatiebijeenkomsten en webinars georganiseerd. Houdt hiervoor de website en nieuwsbrief van RVO in de gaten.
Vanaf december kunnen boeren hun deelnamemelding doen bij RVO.
